Page 445 - NEIC_FINAL REPORT

ปิโตรเลียม เป็นต้น เนื่องจํากพลังงํานแต่ละชนิดจะมีคุณลักษณะแตกต่ํางกันในด้ํานกิจกรรมกํารผลิต และกํารใช้พลังงําน ซ่ึง ในกํารศึกษําน้ีก็จะใช้แนวทํางนี้ในกํารศึกษํา Gap Analysis ซึ่งจะแบ่งพลังงํานออกเป็น 6 กลุ่ม ท่ีเหมําะสมกับลักษณะกํารใช้/ จัดหําพลังงํานของไทย คือ
- ถ่ํานหิน/ลิกไนต์ (อยู่ใน PDP2018)
- น้ํามันดิบ/คอนเดนเสท (อยู่ใน Oil Plan และ Gas Plan)
- ก๊ําซธรรมชําติ (อยู่ใน Gas Plan)
- ผลิตภัณฑ์ปิโตรเลียม (อยู่ใน Oil Plan)
- ไฟฟ้ํา (อยู่ใน PDP2018 และ AEDP2018)
ซงึ่ พลงั งํานทง้ั หํา้ กลมุ่ ไดถ้ กู พจิ ํารณําอยใู่ นแผนบรู ณํากําร (TIEB) ในแตล่ ะสว่ นทเ่ี กยี่ วขอ้ งทงั้ หมด รวมทง้ั แผนอนรุ กั ษพ์ ลงั งําน (EEP) ซึ่งกระจํายอยู่ในแผนบูรณํากํารส่วนต่ําง ๆ ด้วย ส่วนน้ํามันดิบ/คอนเดนเสท และผลิตภัณฑ์ปิโตรเลียมได้ถูกแยกออกจําก กันเป็นสองกลุ่ม เนื่องจํากเป็นพลังงํานท่ีมีกิจกรรมกํารจัดหํากํารผลิตและกํารใช้ท่ีแตกต่ํางกันค่อนข้ํางมําก ถึงแม้จะเป็นเรื่อง ของน้ํามันใน Oil Plan ด้วยกันก็ตําม ซึ่งกิจกรรมทํางด้ํานพลังงําน (หรือ Business Process) น้ันจะอธิบํายถึงขบวนกํารทําง ธรุ กจิ ของพลงั งํานแตล่ ะชนดิ ซงึ่ แตกตํา่ งกนั และเปน็ ปจั จยั ทสี่ ํา คญั ในกํารพจิ ํารณํากํารจดั กลมุ่ ชนดิ พลงั งํานดงั กลํา่ วไวข้ ํา้ งตน้ ซง่ึ Business Process ของพลังงํานแต่ละชนิดในกํารศึกษําน้ีจะประกอบด้วย
- การจัดหาพลังงานชนิดนั้นเพื่อตอบสนองต่อควํามต้องกํารใช้ของผู้บริโภค ซึ่งกํารจัดหําจะประกอบด้วย Business Process สองส่วนคือ
(1) กํารผลิตจํากแหล่งพลังงํานในประเทศซึ่งประกอบด้วยกํารสํารวจแหล่งทรัพยํากรท่ีประเทศมีอยู่ ทั้งบนบก และ ในทะเล เช่น แหล่งน้ํามัน แหล่งก๊ําซ แหล่งลิกไนต์ และปริมําณสํารองทํางธรณีวิทยํา และกํารพัฒนําข้ึนมําใช้ (Development) เช่น กํารขุดเจําะก๊ําซธรรมชําติจํากในอ่ําวไทย กํารผลิต ลิกไนต์จํากเหมืองแม่เมําะ เป็นต้น
(2) กํารนํา เขํา้ เนอื่ งจํากกํารผลติ พลงั งํานในประเทศอําจไมเ่ พยี งพอตอ่ ควํามตอ้ งกํารใช้ ดงั นน้ั จงึ ตอ้ ง มกี ํารนํา เขํา้ พลงั งําน จํากต่ํางประเทศ เช่น กํารนําเข้ําน้ํามันดิบ หรือน้ํามันสําเร็จรูป หรือกํารนําเข้ําไฟฟ้ําเป็นต้น
- การแปรรปู พลงั งาน ซงึ่ เปน็ สว่ นหนงึ่ ของกํารใชพ้ ลงั งํานภํายหลงั ทไี่ ดจ้ ดั หํามําตํามวธิ กี ํารขํา้ งตน้ โดยเปน็ กํารใชเ้ พอ่ื แปรรปู พลังงํานจํากรูปแบบหนึ่งให้ไปอยู่ในรูปที่เหมําะสมสําหรับกํารใช้สําหรับผู้บริโภคขั้นสุดท้ําย (End use) สําเหตุท่ีต้องแยกกํารใช้ ออกเป็นสองลักษณะดังกล่ําว เนื่องจํากในกํารจําแนกพลังงํานโดยท่ัวไปมักจะแยกพลังงํานออกเป็นสองกลุ่ม คือ
(1) Primary energy คอื พลงั งํานทยี่ งั ไมไ่ ดผ้ ํา่ นกํารแปรรปู ใหอ้ ยใู่ นลกั ษณะทเ่ี หมําะสมสํา หรบั ผบู้ รโิ ภคขน้ั สดุ ทํา้ ย (Final end uses) ตัวอย่ํางเช่น น้ํามันดิบที่ยังไม่ได้ผ่ํานขบวนกํารกลั่นเป็นต้น และโดยทั่วไป primary energy ยังรวมถึงเชื้อเพลิง นําเข้ําทุกประเภท ถึงแม้เชื้อเพลิงนั้นสํามํารถนําไปใช้เป็น End use ได้เลยก็ตําม เช่น LPG ไฟฟ้ํา น้ํามันดีเซล ที่นําเข้ําก็จะถูกจัด อยู่ในกลุ่มนี้
(2) Final energy คอื พลงั งํานทแี่ ปรรปู แลว้ และเหมําะสมจะไปใชเ้ ปน็ End use ซง่ึ กค็ อื ผลติ ภณั ฑน์ ํา้ มนั ทผี่ ํา่ นขบวนกําร กลั่นแล้ว ไฟฟ้ําที่ผลิตจํากโรงไฟฟ้ํา
ดังน้ันกํารแปรรูปพลังงํานจึงถูกจัดอยู่ในกลุ่ม (1) ข้ํางต้น ซ่ึงโดยปกติจะรวมถึงขบวนกํารแปรรูปดังนี้ • กํารกลั่นน้ํามันดิบเป็นผลิตภัณฑ์น้ํามัน
• กํารแยกก๊ําซธรรมชําติ ออกเป็น LPG และอ่ืน ๆ
• กํารผลิตไฟฟ้ําจํากพลังงํานชนิดต่ําง ๆ พลังงํานท่ีใช้ในขบวนกํารแปรรูปดังกล่ําวข้ํางต้นท้ังหมดจะถูกจัดกลุ่มให้อยู่ในพลังงํานประเภท primary energy (ซ่ึง
รวมถึงพลังงํานทุกชนิดที่นําเข้ําตํามท่ีกล่ําวไปแล้ว)
- การใช้พลังงาน เป็นกํารใช้เพ่ือกํารบริโภคขั้นสุดท้ํายตํามท่ีระบุไว้ใน (2) ข้ํางต้น ซ่ึงกํารใช้ข้ันสุดท้ํายมักจะจําแนกใน
รํายละเอียด เช่น แยกเป็นผู้ใช้ประเภทต่ําง ๆ แยกตํามรํายพื้นท่ี แยกตํามกิจกรรมทํางเศรษฐกิจ เป็นต้น
Final Report
รายงานฉบับสมบูรณ์
2-271