Page 423 - NEIC_FINAL REPORT

ประเภทของถ่านหิน แบ่งตามลาดับชั้นได้ 5 ประเภท คือ
1) พีต (Peat) มีคําร์บอน 60%
เป็นถ่ํานหินในขั้นเริ่มต้นของกระบวนกํารเกิดถ่ํานหิน ซํากพืชบํางส่วนยังสลํายตัวไม่หมด และมีลักษณะให้
เห็นเป็นลําต้น ก่ิงหรือใบ มีสีน้ําตําลจนถึงสีดํา มีควํามช้ืนสูง เมื่อนําพีตมําเป็นเชื้อเพลิงต้องผ่ํานกระบวนกําร ไลค่ วํามชน้ื หรอื ทํา ใหแ้ หง้ กอ่ น ควํามรอ้ นทไ่ี ดจ้ ํากกํารเผําพตี สงู กวํา่ ทไ่ี ดจ้ ํากไม้ ใชเ้ ปน็ เชอื้ เพลงิ เพอื่ ใหค้ วํามรอ้ นในบํา้ นหรอื ผลติ ไฟฟ้ํา ข้อดีของพีตคือมีร้อยละของกํามะถันต่ํากว่ําน้ํามันและถ่ํานหินอื่น ๆ ส่วนมํากจะพบในที่รําบน้ําท่วมถึง พีตท่ีเป็นช้ันหนํา มักจะพบในป่ําพรุ
2) ลิกไนต์ (Lignite) มีคําร์บอน 55 - 60 %
เป็นถ่ํานหินท่ีมีซํากพืชสลํายตัวหมด ไม่เห็นโครงสร้ํางของพืช ลักษณะเน้ือเหนียวและผิวด้ําน มีสีเข้ม มีปริมําณออกซิเจน
และควํามชื้นต่ํา มีปริมําณคําร์บอนสูงกว่ําพีต เม่ือติดไฟมีควันและเถ้ําถ่ํานมําก ลิกไนต์ใช้เป็นเชื้อเพลิงสําหรับให้ควํามร้อน ใช้ เพื่อผลิตกระแสไฟฟ้ํา และใช้บ่มใบยํา แหล่งลิกไนต์ที่สําคัญ คืออําเภอแม่เมําะ จังหวัดลําปําง
3) ซับบิทูมินัส (Sub–bituminous)
เป็นถ่ํานหินที่เกิดนํานกว่ําลิกไนต์ มีสีน้ําตําลจนถึงดํา ลักษณะมีทั้งผิวด้ํานและผิวมัน มีทั้งเนื้ออ่อนร่วนและแข็ง มี
ปริมําณออกซิเจนและควํามชื้นต่ํา แต่มีปริมําณคําร์บอนสูงกว่ําลิกไนต์ ใช้เป็นแหล่งพลังงํานสําหรับผลิตกระแสไฟฟ้ําและ อุตสําหกรรม
4) บิทูมินัส (bituminous)
เป็นถ่ํานหินที่เกิดนํานกว่ําซับบิทูมินัส มีเนื้อแน่นและแข็ง มีท้ังสีน้ําตําลจนถึงสีดํา มีปริมําณออกซิเจนและควํามชื้นต่ํา แต่มี
ปรมิ ําณคํารบ์ อนสงู กวํา่ ซบั บทิ มู นิ สั เมอ่ื เผําไหมแ้ ลว้ จะใหค้ ํา่ ควํามรอ้ นสงู ใชเ้ ปน็ เชอื้ เพลงิ ในกํารถลงุ โลหะ และนํา มําเปน็ วตั ถดุ บิ เพื่อเปล่ียนเป็นเชื้อเพลิงเคมีอื่น ๆ ได้
5) แอนทรําไซต์ (Anthracite)
เปน็ ถํา่ นหนิ ทมี่ กี ํารแปรสภําพสงู สดุ เนอ่ื งจํากแรงกดดนั และควํามรอ้ นใตเ้ ปลอื กโลกทํา ใหน้ ํา้ และสํารระเหยตํา่ งๆ ในพชื หมด
ไปเหลือแต่คําร์บอน มีอํายุกํารเกิดนํานที่สุด มีสีดํา ลักษณะเนื้อแน่น แข็ง และเป็นมัน มีปริมําณออกซิเจนและควํามช้ืนต่ํา แต่ มีปริมําณคําร์บอนสูงกว่ําถ่ํานหินชนิดอื่น จุดไฟติดยําก เม่ือติดไฟจะให้เปลวไฟ สีน้ําเงินจําง ๆ มีควันน้อย ให้ควํามร้อนสูง และ ไม่มีสํารอินทรีย์ระเหยออกมําจํากกํารเผําไหม้
การใช้ประโยชน์จากถ่านหิน
1) เป็นเชื้อเพลิงในกํารผลิตกระแสไฟฟ้ํากํารถลุงโลหะ กํารผลิตปูนซีเมนต์ และอุตสําหกรรมท่ีใช้เครื่องจักรไอน้ํา กํารผลิต กระแสไฟฟ้ําทั่วโลกใช้พลังงํานจํากถ่ํานหินประมําณร้อยละ 39
2) แหลง่ ถํา่ นหนิ ในประเทศไทยมมี ํากทเี่ หมอื งแมเ่ มําะ จงั หวดั ลํา ปําง คดิ เปน็ 97% ของปรมิ ําณสํา รองทมี่ อี ยใู่ นประเทศไทย รองลงมําคือเหมืองกระบี่ จังหวัดกระบี่ ส่วนใหญ่เป็นลิกไนต์ และซับบิทูมินัส ซึ่งมีคุณภําพต่ํา ให้ปริมําณควํามร้อนไม่สูงมํากนัก 3) นํามําทําเป็น ถ่ํานกัมมันต์ (Activated carbon) เพื่อใช้เป็นสํารดูดซับกล่ินในเครื่องกรองน้ํา เครื่องกรองอํากําศ หรือใน เครื่องใช้ต่ําง ๆ ทําคําร์บอนไฟเบอร์ซ่ึงเป็นวัสดุท่ีมีควํามแข็งแกร่ง แต่น้ําหนักเบํา สําหรับใช้ทําอุปกรณ์กีฬํา เช่น ด้ํามไม้กอล์ฟ
ไม้แบดมินตัน ไม้เทนนิส
4) เปน็ เชอ้ื เพลงิ แกส๊ หรอื ของเหลว และเปลย่ี นเปน็ ผลติ ภณั ฑเ์ คมอี นื่ ๆ ทม่ี ปี ระโยชน์ รวมทง้ั เปน็ กํารชว่ ยเสรมิ ปรมิ ําณควําม
ต้องกํารใช้เช้ือเพลิงธรรมชําติจํากปิโตรเลียมด้วย
Final Report
รายงานฉบับสมบูรณ์
2-249